Ngứa da ở người cao tuổi là một biểu hiện rất phổ biến và đáng lo ngại vì ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Ngứa da là một triệu chứng tương đối phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải ở bất kỳ thời điểm nào trong cuộc đời, đặc biệt phổ biến hơn ở người cao tuổi.
Nguyên nhân xảy ra ngứa da ở người cao tuổi thường do các thay đổi sinh học liên quan đến quá trình lão hóa, bên cạnh đó, còn có thể mắc các bệnh về da, bệnh hệ thống, bệnh thần kinh hoặc do tác dụng phụ của thuốc.
Tỷ lệ ngứa mạn tính ở bệnh nhân cao tuổi được báo cáo dao động từ 7 - 45,9% tại các quốc gia khác nhau. Ngứa có thể kèm theo hoặc không kèm theo tổn thương trên da. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống, gây suy nhược, mất ngủ và thậm chí dẫn đến trầm cảm.
Các nghiên cứu cho thấy, ngứa da ở người lớn tuổi thường liên quan đến nhiều bệnh lý tích luỹ theo tuổi tác. Trong đó sự suy giảm các yếu tố bảo vệ da và niêm mạc khiến cơ thể dễ bị tác nhân nhiễm trùng tấn công. Da người cao tuổi thường khô hơn da người trẻ, dễ nứt nẻ và kích ứng gây ngứa. Ngoài ra, một số người cao tuổi có các bệnh lý mạn tính như suy gan, suy thận hoặc các cơ quan khác bị tổn thương, cũng có thể dẫn đến tình trạng ngứa.
Vào mùa hè, do thời tiết nắng nóng, nhiều người cao tuổi thường cảm thấy ngứa và khó chịu. Khi bị ngứa, phản xạ tự nhiên là gãi - điều này có thể khiến tình trạng nặng hơn, gây xước da, chảy máu. Nếu tổn thương trở nên nghiêm trọng do gãi nhiều, có thể sẽ dẫn đến mưng mủ, bội nhiễm do vi khuẩn xâm nhập, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân.
Một số người cao tuổi từng làm các công việc tiếp xúc với kim loại độc hại như chì, sắt, nhôm hoặc đã nhiễm độc da do hoá chất ăn mòn hoặc sử dụng các chế phẩm bôi ngoài ra không rõ nguồn gốc cũng có nguy cơ cao bị ngứa da do khô da.
Vào mùa hè, một số loại côn trùng phát triển mạnh, khiến người cao tuổi dễ bị đốt, gây ngứa. họ cũng có thể bị dị ứng khi tiếp xúc với hóa chất trong nước rửa bát, nước giặt, nước lau sàn, chất tẩy rửa toilet, đất trồng… gây viêm da tiếp xúc. Ngoài ra, việc đi tập thể dục trong môi trường có phấn hoa, cây cỏ cũng có thể gây phản ứng và ngứa.
Một số trường hợp chàm (eczema) cũng có xu hướng tăng nặng vào mùa hè, gây ngứa nhiều. Các bệnh lý nội khoa như gan, thận... cũng có thể gây ngứa do chức năng thải độc suy giảm. Người cao tuổi thường mắc các bệnh như tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường... - những bệnh lý này cũng có thể là nguyên nhân gây ngứa.
Ngoài ra, thuốc điều trị các bệnh lý trên cũng có thể là tác nhân gây ngứa. Bên cạnh những phản ứng ngứa không đặc hiệu, một số thuốc có thể gây bệnh lý da do thuốc – đây là tình trạng thường gặp ở người cao tuổi. Thêm vào đó, do cấu trúc da của người lớn tuổi đã suy giảm theo thời gian: lớp bảo vệ da bị mất, lượng mỡ dưới da giảm, hệ thống mạch máu và thần kinh nuôi dưỡng da suy yếu, collagen và sợi đàn hồi bị teo mỏng… tất cả làm tăng mất nước qua da và khiến da khô, dẫn đến ngứa.
Gãi khi ngứa có thể khiến tình trạng nặng hơn, gây xước da, chảy máu...Cần làm gì khi người cao tuổi bị ngứa da?
Khi bị ngứa, người cao tuổi cần phải được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đúng bệnh, đúng thuốc để tránh biến chứng do bệnh hoặc do dùng thuốc sai cách.
Dưỡng ẩm: Có thể sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên để giữ ẩm và bảo vệ da lớp biểu bì, hạn chế mất nước qua da.
Thuốc uống: Dùng thuốc kháng histamin chống ngứa theo chỉ định của bác sĩ da liễu. Nên ưu tiên các thuốc kháng histamin mới như: ceirizin, loratadine vì ít gây buồn ngủ và mệt mỏi so với các thuốc thế hệ cũ như clorpheniramin, promethazine.
Thuốc bôi: Trong các trường hợp chàm, viêm da tiếp xúc dị ứng…có thể sử dụng thuốc bôi chứa corticoid theo chỉ định của bác sĩ, thường dùng trong thời gian ngắn (1 – 2 tuần).
Giải độc: Ngoài ra, người cao tuổi có thể dùng thêm các thuốc hỗ trợ thải độc như atisô hoặc các thuốc tiêu độc, tăng cường chức năng gan, thận nếu được chỉ định.
Vitamin: Tăng cường bổ sung vitamin A, C, E, nhóm B theo hướng dẫn của bác sĩ. Các loại vitamin này giúp tái tạo và nuôi dưỡng da, từ đó giảm ngứa.
Chăm sóc da: Lựa chọn kem dưỡng ẩm phù hợp với độ tuổi và loại da (da khô, da dầu, da hỗn hợp, da nhạy cảm).
Các biện pháp hỗ trợ khác Loại bỏ mồ hôi, bụi bẩn thường xuyên, tránh chà xát mạnh lên da. Tránh sử dụng các loại xà phòng, dầu gội có tính tẩy rửa mạnh. Sau khi tắm cần rửa sạch xà phòng, dầu gội còn bám trên da. Không tắm quá lâu, không xông hơi, không dùng khăn cứng lau da. Giữ phòng ở luôn sạch sẽ, thông thoáng, nhiệt độ và độ ẩm ổn định. Mặc quần áo mềm, dễ thấm mồ hôi, giặt đồ lót mới trước khi sử dụng. Cắt ngắn móng tay, tránh cào gãi lên vùng da ngứa để không làm tổn thương da.
Link bài gốc:
